Uit recente cijfers blijkt dat het aantal ontsnappingen uit gemeenschapsinstellingen vorig jaar is toegenomen. In 2020 waren er 117 ‘weglopers’, terwijl dat er in 2019 ‘slechts’ 88 waren. Het Vlaams Belang stelt zich hierbij kritische vragen en vindt dat de oorzaak van die stijging moet worden onderzocht en aangepakt om de veiligheid van onze samenleving te garanderen. Vlaams Parlementslid Adeline Blancquaert (Vlaams Belang) stelde er een parlementaire vraag over aan de minister bevoegd voor jeugddelinquentie Wouter Beke (CD&V). “Er moet een aanpassing van de veiligheidsprocedures komen om dergelijke ontsnappingen tegen te gaan”, aldus Blancquaert.

De jeugdrechter kan bevelen om een minderjarige delictpleger te plaatsen in een gesloten gemeenschapsinstelling. Sommige jongeren ontsnappen echter bij de verplaatsing naar een jeugdrechtbank, tijdens een buitenactiviteit of tijdens het verblijf in de instelling. De ontsnappingspogingen variëren sterk per campus. In De Grubbe (Everberg) vond slechts 1 ontvluchting in 2020 plaats. In De Markt (Mol) vonden daarentegen 34 ontvluchtingen plaats, of 1 ontvluchting om de ongeveer 11 dagen.

Op 16 maart liet minister Beke op een eerdere vraag van Blancquaert weten dat het aanbieden van ontwikkelings- en ontplooiingskansen aan deze jeugddelinquenten behoort tot hun re-integratietraject. Het Vlaams Belang onderschrijft dit, maar stelt duidelijk dat dit geen vrijgeleide mag zijn om het gemeenschapsinstellingsregime te ontvluchten.

“De minister moet initiatieven nemen om ervoor te zorgen dat de kans op ontsnapping tot een absoluut minimum gereduceerd wordt”

Blancquaert informeerde in eerste instantie naar de opmerkelijke verschillen per campus. De minister liet weten dat dit ligt aan het verschil tussen ‘open’ en ‘gesloten’ afdelingen. In De Markt, Ruiselede en Beernem zijn het open campussen, naast de andere gesloten campussen. In de open afdelingen verblijven ook jongeren die geen jeugddelict gepleegd hebben, maar die zich wel in een verontrustende situatie bevinden.

“Dit verklaart de opmerkelijke stijging van het aantal ontsnappingen niet”, reageerde Blancquaert. Ze vroeg hoe het komt dat het met het aantal ontsnappingen zo mis kan gaan en dat er geen maatregelen werden genomen om die te verhinderen. Beke antwoordde ontwijkend dat er gekeken wordt naar nieuwe infrastructuur en dat er vanaf 1 september 2022 geen onderscheid meer zal zijn tussen ‘gesloten’ en ‘open’ afdelingen.

“Er mag echter niet gewacht worden tot september 2022 vooraleer er actie ondernomen wordt”, aldus Blancquaert. “Er moeten meer en betere veiligheidsprocedures komen zodat criminele jeugddelinquenten niet zomaar ontsnappen. Het feit dat er momenteel ook nog jongeren zitten die zich in een verontrustende situatie bevinden, mag niet als excuus dienen om nog geen extra maatregelen te nemen. Daarnaast moet er ook meer ingezet worden op toegangs- en doorgangscontroles en op bijkomende veiligheidsmaatregelen in combinatie met een begeleidend klimaat gericht op de re-integratie.”